ปัญหาขยะพลาสติกกำลังทวีความรุนแรงในปัจจุบันนี้ ทำให้หลายคนกำลังมองหาทางเลือกที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากขึ้น และพลาสติกชีวภาพอย่าง PLA ก็กำลังได้รับความสนใจอย่างมากในฐานะวัสดุทดแทนพลาสติกแบบดั้งเดิม  และในวันนี้ Bags and Gloves จะพาคุณไปทำความรู้จักกับ PLA ทั้งในด้านคุณสมบัติ การใช้งาน รวมถึงข้อดีและข้อจำกัดต่างๆ ก่อนตัดสินใจเลือกใช้

PLA คืออะไร? 

PLA (Polylactic Acid)  เป็นพลาสติกชีวภาพชนิดหนึ่ง ที่จัดอยู่ในกลุ่มพอลิเอสเทอร์ (Aliphatic polyester) โดย PLA จัดเป็นพลาสติกที่ย่อยสลายได้ทางชีวภาพ (Biodegradable Plastic) ที่ผลิตจากกรดแลคติก (Lactic acid) ซึ่งสามารถผลิตได้จากการหมักแป้งหรือน้ำตาลจากพืชต่างๆ วัตถุดิบหลักในการผลิต PLA ได้แก่ ข้าวโพด, มันสำปะหลัง, อ้อย, และพืชอื่นๆ ที่มีแป้งและน้ำตาลเป็นองค์ประกอบหลัก ซึ่งแตกต่างจากพลาสติกทั่วไปที่ผลิตจากปิโตรเคมีและใช้เวลาย่อยสลายนานหลายร้อยปี

ในการผลิต PLA จะประกอบด้วยขั้นตอนหลักๆ คือ 

1. การสกัดแป้งและน้ำตาล: แป้งและน้ำตาลจากพืชจะถูกสกัดออกมาด้วยวิธีการทางเคมีหรือชีววิทยา
2. การหมัก: นำน้ำตาลมาผ่านกระบวนการหมักด้วยจุลินทรีย์เพื่อเปลี่ยนเป็นกรดแลคติก (Lactic Acid)
3. การทำให้บริสุทธิ์: กรดแลคติกจะถูกทำให้บริสุทธิ์ก่อนนำไปใช้ในขั้นตอนต่อไป
4. การพอลิเมอไรเซชัน: กรดแลคติกจะถูกนำมาผ่านกระบวนการพอลิเมอไรเซชัน (Polymerization) เพื่อเชื่อมโมเลกุลเข้าด้วยกันเป็นโพลีเมอร์ขนาดใหญ่ คือ กรดโพลีแลคติก (PLA)
5. การขึ้นรูป: นำ PLA ที่ได้มาขึ้นรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ ตามความต้องการ

4 คุณสมบัติของ PLA

1. ย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ

หนึ่งในคุณสมบัติเด่นของ PLA คือความสามารถในการย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ ในสภาวะที่เหมาะสม PLA สามารถย่อยสลายได้ในเวลา 3-6 เดือน ซึ่งเร็วกว่าพลาสติกทั่วไปมาก ทั้งนี้ การย่อยสลายจะเกิดขึ้นได้ดีในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิและความชื้นสูง เช่น ในระบบหมักปุ๋ยอุตสาหกรรม

2. เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

PLA มีคาร์บอนฟุตพริ้นท์ (Carbon Footprint) ต่ำกว่าพลาสติกจากปิโตรเคมีถึง 50-70% เนื่องจากวัตถุดิบที่ใช้ผลิตสามารถปลูกทดแทนได้ และในกระบวนการเจริญเติบโต พืชจะดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จากบรรยากาศ ทำให้ลดผลกระทบจากภาวะโลกร้อนได้

3. ทนต่อความร้อนระดับปานกลาง

PLA มีจุดหลอมเหลวประมาณ 150-180 องศาเซลเซียส ซึ่งต่ำกว่าพลาสติกทั่วไปอย่าง PET ที่มีจุดหลอมเหลวประมาณ 260 องศาเซลเซียส ดังนั้น PLA จึงไม่เหมาะกับการใช้งานที่ต้องสัมผัสกับความร้อนสูง แต่เหมาะสำหรับบรรจุภัณฑ์อาหารเย็นหรืออุณหภูมิปกติ

4. ความแข็งแรงและความโปร่งใส

PLA มีความแข็งแรงและความยืดหยุ่นที่ดี สามารถนำมาขึ้นรูปเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีความแข็งแรงเพียงพอสำหรับการใช้งานทั่วไป นอกจากนี้ PLA ยังมีความโปร่งใสสูง ทำให้เหมาะสำหรับการผลิตบรรจุภัณฑ์ที่ต้องการความสวยงามและมองเห็นผลิตภัณฑ์ภายใน

การใช้งานของ PLA ในอุตสาหกรรมต่างๆ

บรรจุภัณฑ์และภาชนะใส่อาหาร

• แก้วน้ำ PLA : แก้วน้ำที่ผลิตจาก PLA เป็นทางเลือกที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมแทนแก้วพลาสติกทั่วไป นิยมใช้ในร้านกาแฟ ร้านอาหาร และงานอีเวนต์ต่างๆ แก้ว PLA มีความใสเหมือนพลาสติก PET แต่สามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติหากถูกทิ้งในสถานที่กำจัดขยะที่เหมาะสม
• ช้อนส้อมและหลอดดูดน้ำ : ช้อนส้อมและหลอดดูดน้ำที่ผลิตจาก PLA กำลังได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากนโยบายการลดการใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวทิ้งในหลายประเทศ ผลิตภัณฑ์เหล่านี้มีคุณสมบัติใกล้เคียงกับพลาสติกทั่วไป แต่ย่อยสลายได้เร็วกว่ามาก
• ฟิล์มห่ออาหาร : ฟิล์มห่ออาหารที่ผลิตจาก PLA มีคุณสมบัติในการป้องกันการซึมผ่านของก๊าซและความชื้นได้ดี เหมาะสำหรับใช้หุ้มหรือห่ออาหารสด เช่น ผักและผลไม้ นอกจากนี้ ยังมีความปลอดภัยในการสัมผัสกับอาหารโดยตรง เนื่องจากไม่มีสารเคมีที่เป็นอันตรายเหมือนพลาสติกบางชนิด

วัสดุสำหรับ 3D Printing

เส้นใย PLA (PLA Filament) เป็นวัสดุยอดนิยมในวงการ 3D Printing ด้วยคุณสมบัติพิเศษหลายอย่าง เช่น

• ขึ้นรูปง่าย ไม่บิดงอหรือหดตัวมากเกินไป
• ไม่จำเป็นต้องใช้แท่นพิมพ์ที่มีความร้อน (Heated Bed)
• ไม่มีกลิ่นฉุนหรือควันพิษขณะพิมพ์
• ให้รายละเอียดงานพิมพ์ที่ชัดเจน
• มีสีสันและความโปร่งใสหลากหลาย

เส้นใย PLA จึงนิยมนำไปใช้ในการพิมพ์ต้นแบบผลิตภัณฑ์ ชิ้นส่วนตกแต่ง ของเล่น และชิ้นส่วนทางวิศวกรรมที่ไม่ต้องรับแรงมากนัก

วัสดุทางการแพทย์

PLA ถูกนำมาใช้ผลิตไหมเย็บแผลที่ย่อยสลายได้ในร่างกาย (Absorbable Sutures) ซึ่งไม่จำเป็นต้องเอาออกหลังแผลหายดี เนื่องจาก PLA จะค่อยๆ ถูกย่อยสลายโดยเอนไซม์ในร่างกายมนุษย์ ช่วยลดความเจ็บปวดและความไม่สะดวกของผู้ป่วย รวมถึงลดภาระงานของบุคลากรทางการแพทย์

นอกจากนี้ยังสามารถนำไปใช้ในการผลิตอุปกรณ์ทางการแพทย์อีกหลายชนิด เช่น อุปกรณ์ยึดตรึงกระดูกระบบนำส่งยา วัสดุทดแทนกระดูก โดยอุปกรณ์เหล่านี้ที่ผลิตจาก PLA สามารถย่อยสลายได้ในร่างกายหลังจากทำหน้าที่เสร็จสิ้น ลดความจำเป็นในการผ่าตัดซ้ำเพื่อนำอุปกรณ์ออก

ข้อดีของ PLA

• ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมต่ำ : PLA มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยกว่าพลาสติกทั่วไป ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในกระบวนการผลิต และย่อยสลายได้ในระยะเวลาที่รวดเร็วกว่า ไม่ตกค้างในสิ่งแวดล้อมเป็นเวลานาน รวมถึงไม่ปล่อยสารพิษในกระบวนการย่อยสลาย
• ลดการใช้ทรัพยากรฟอสซิล : การผลิต PLA ใช้วัตถุดิบจากพืชที่สามารถปลูกทดแทนได้ จึงช่วยลดการพึ่งพาทรัพยากรฟอสซิลซึ่งมีอยู่อย่างจำกัดและกำลังลดลงอย่างต่อเนื่อง 
• ปลอดภัยต่ออาหารและร่างกาย : PLA ไม่มีสารประกอบที่เป็นอันตราย เช่น บิสฟีนอล-เอ (BPA) หรือสารพทาเลต (Phthalates) ซึ่งพบในพลาสติกบางชนิด จึงมีความปลอดภัยสูงในการสัมผัสกับอาหารและร่างกายมนุษย์ ทำให้เหมาะสำหรับใช้ผลิตภาชนะบรรจุอาหารและอุปกรณ์ทางการแพทย์

ข้อจำกัดของ PLA

• การทนความร้อนต่ำกว่าพลาสติกทั่วไป : PLA มีจุดอ่อน คือทนความร้อนได้ไม่ดีนัก โดยจะเริ่มอ่อนตัวที่อุณหภูมิประมาณ 60 องศาเซลเซียส และหลอมละลายที่ 150-180 องศาเซลเซียส ทำให้ไม่เหมาะกับการใช้งานที่ต้องสัมผัสกับความร้อนสูง เช่น ภาชนะสำหรับอาหารร้อน หรือชิ้นส่วนในเครื่องยนต์และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่มีความร้อนสูง
• ต้นทุนการผลิตสูงกว่าเมื่อเทียบกับพลาสติกปิโตรเคมี : ต้นทุนการผลิต PLA ยังคงสูงกว่าพลาสติกจากปิโตรเคมี ขึ้นอยู่กับปริมาณการผลิตและเทคโนโลยีที่ใช้ ปัจจัยนี้เป็นอุปสรรคสำคัญต่อการใช้ PLA อย่างแพร่หลาย แต่อย่างไรก็ตาม คาดว่าต้นทุนจะลดลงในอนาคตเมื่อเทคโนโลยีการผลิตพัฒนาขึ้นและมีการผลิตในปริมาณมากขึ้น
• ต้องการสภาวะที่เหมาะสมในการย่อยสลาย : แม้ PLA จะย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ แต่กระบวนการนี้ต้องการสภาวะที่เหมาะสม เช่น อุณหภูมิสูง ความชื้นที่เพียงพอ และจุลินทรีย์ที่เหมาะสม ซึ่งมักพบในระบบหมักปุ๋ยอุตสาหกรรมเท่านั้น หากทิ้ง PLA ในหลุมฝังกลบทั่วไปหรือในธรรมชาติ การย่อยสลายจะใช้เวลานานกว่าที่คาดไว้มาก อาจนานถึงหลายปี

สรุป

PLA คือวัสดุที่ได้รับการนำไปประยุกต์ใช้ในหลากหลายอุตสาหกรรม ตั้งแต่บรรจุภัณฑ์อาหาร การพิมพ์ 3D ไปจนถึงอุปกรณ์ทางการแพทย์ ความสามารถในการขึ้นรูปได้หลากหลายและความปลอดภัยต่อผู้บริโภคทำให้ PLA เป็นวัสดุที่มีศักยภาพสูงในการนำไปใช้งาน แม้ PLA จะมีข้อจำกัดบางประการ เช่น ความทนทานต่อความร้อนที่ต่ำกว่าพลาสติกทั่วไป และต้นทุนการผลิตที่สูงกว่า แต่ในภาพรวม PLA ยังคงเป็นทางเลือกที่มีศักยภาพสูงในการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากขยะพลาสติก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยุคที่การให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อมกำลังเพิ่มสูงขึ้นทั่วโลก ก็อาจส่งเสริมให้มีการพัฒนาและใช้งาน PLA อย่างแพร่หลายมากขึ้นในอนาคต

Bags and Gloves ผู้นำด้านโซลูชันผลิตภัณฑ์จากพลาสติก

Bags and Gloves พร้อมส่งมอบผลิตภัณฑ์จากพลาสติก PLA สำหรับอุตสาหกรรมต่างๆ ที่ทั้งตอบโจทย์การใช้งาน และตอบรับแนวคิดการให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อม 

เราดำเนินการภายใต้มาตรฐานสากลที่ได้รับการยอมรับจากทั้งในและต่างประเทศ และเลือกใช้วัสดุ เทคโนโลยีคุณภาพสูงเพื่อให้แน่ใจว่า สินค้าจาก Bags and Gloves จะตรงกับความต้องการเฉพาะของคุณได้อย่างลงตัว

ดูรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์พลาสติก จาก Bags and Gloves ได้ที่ https://www.bagglove.com/th/ 

ต้องการสั่งซื้อ / สั่งผลิตสินค้า ติดต่อเราได้ที่

ฝ่ายขายต่างประเทศ

(+66)2-108-2390

(+66)95-583-3696

sales@bagglove.com

ฝ่ายขายในประเทศ

(+66)2-108-2391

@BAGGLOVE

sales@tna-thailand.com